ZEKATIN TİCARET MALLARI, TOPRAK ÜRÜNLERİ, ÖŞÜR TİCARET MALLARI
Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla
Hanefî fakihlerine göre :Ticaret mallarının kıymeti sene başında ve sene sonunda, yukarıda gösterilen altın veya gümüş nisablarının altına düşmemelidir. Aksi halde bu mallarda zekât gerçekleşmez. Ticaret mallarının kıymetlerinin sene içinde nisabın altına düşmesi zekâtın farz olmasına mani değildir.
Mâlikî ve Şâfiî fakihlerine göre :Ticaret mallarında nisab sadece sene sonunda aranır. Sene başı ve sene içinde nisabın düşmesi bu mallarda zekâtın vücûbuna mani sayılmaz.
Hanefîler'e göre: Ticaret mallarının zekâtı hesap edilirken borçlar çıkarılır.
Şâfiîler'e göre: Borç zekâtı etkilemez. Mevcut malın zekâtı -borç dikkate alınmadan- hesap edilip verilir.
Ticaret mallarının zekât olarak verilme şekli:
Hanefîler'e göre : Mal olarak verilebileceği gibi bu malın tutarı para olarak da ödenebilir.
Şâfiîler'e göre : Hangi mal zekâta tâbi ise zekâtın o maldan çıkarılıp verilmesi gerekir.
TOPRAK ÜRÜNLERİ
Ebû Hanîfe'ye göre: Bütün toprak ürünleri zekâta tâbidir.
Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed'e göre: Toprak ürünlerinin zekâta tâbi olabilmeleri için hububatta olduğu gibi bir sene -çürümeden- kalabilme özelliğine sahip olmaları gerekir.
İmam Mâlik ve Şâfiî'ye göre: Bir sene muhafaza edilebilen gıda maddesi özelliğine sahip toprak ürünleri zekâta tâbidir.
Şâfiîler: Meyveden sadece hurma ve üzümün zekâta tâbi olduğu görüşündedir.
Ahmed b. Hanbel: Hanefîler'e yakın bir görüşe sahip. Ölçülebilen, kurutulabilen, dayanıklı olan gıda maddeleri ve insanoğlu tarafından yetiştirilen bütün ürünler zekâta tâbidir. Ahmed b. Hanbel, zekâta tâbi mallarda gıda maddesi olma şartını aramamaktadır. Buna göre pamuk, keten gibi giyim eşyası yapılan maddeler de zekâta tâbidir.
Toprak ürünlerinde nisab şartını arayan fakihlere göre
Buğday ve arpa kabuksuz olarak "Beş vesk (653 kg.) olduğunda zekâta tâbidir.
Eğer pirinç gibi kabuğu ile birlikte depo ediliyorsa, mal sahibi isterse nisabı kabuksuz olarak 5 vesk, isterse kabuklu olarak 10 vesk hesap eder ve ona göre zekâtını öder.
Ebû Hanîfe'ye göre: Toprak mahsullerinde nisab şartı aranmaz. Ziraî ürünler ister az ister çok olsun zekâta tâbidir.
Zekat Nisbeti: (ÖŞÜR
*Toprak emek sarfedilmeden yağmur, nehir, dere, ırmak ve bunların kanalları ile sulanıyorsa zekât olarak mahsulün 1/10‘u;
*Kova, dolap, motor veya ücretle alınan su ile sulanıyorsa 1/20‘si verilecektir. Allah CC selamı bereketi Rahmeti üzerinize olsun. METİN ALKAN
EĞİTİMCİ YAZAR